Ontwikkelingen en perspectieven Nederlandse luchtvaartindustrie

Naast het vliegverkeer brengt ook de luchtvaartindustrie veel banen voort uit Nederlandse en buitenlandse orders. Voor deze werkgelegenheid is de introductie van nieuwe vliegtuigen (waaronder de Boeing 787 en de Airbus A380 en A350) een belangrijke ontwikkeling. Deze nieuwe generatievliegtuigen zijn groter, lichter, stiller en zuiniger, zoals figuur 15 toont, in reactie op de almaar stijgende brandstofprijzen.

Figuur 15 arbeidsmarktanlyse sectorplan luchtvaart
Figuur 15: U.S. Gulf Coast Kerosene-Type Jet Fuel Spot Price FOB (per Gallon). Bron: U.S. Energy Information Administration – http://www.eia.gov/).

Het streven om brandstofkosten terug te brengen is de afgelopen jaren versneld, mede gezien de vooruitzichten over de toekomstige brandstofprijzen, zoals tabel 16 laat zien

JaarJet fuel prices
2010$ 2,19
2011$ 3,04
2020$ 3,35
2025$ 4,04
2030$ 4,85
2035$ 5,82
2040$ 6,92
Jaarlijkse groei2,90%
Tabel 16: verwachtte ontwikkeling vliegtuigbrandstofprijzen (alleen kerosine). Bron: Energy Information Agency (US Government)

Die opkomst van grotere en zuiniger vliegtuigen is nu al zichtbaar in de ontwikkeling van de vliegtuigbewegingen (5,7%), passagiers (32,5%) en vracht (20,0%) tussen 2002 en 2012. De komende jaren zal de vervanging van de huidige vloot door nieuwe, zuiniger vliegtuigen zich verder doorzetten omdat luchtvaartmaatschappijen graag vliegtuigen inzetten met een lage kostprijs per persoonkilometer.

Grotere, lichtere en zuinigere vliegtuigen vragen echter om andere oplossingen in ontwerp, onderhoud en reparatie(methoden) en stellen ook andere kwalificatie- en opleidingseisen aan medewerkers. Zo vereist de groeiende toepassing van actuatoren, sensoren en composieten in de nieuwe generatie vliegtuigen hele andere vaardigheden en kwalificaties van werknemers, net als de voortdurende evolutie van turbines en de ontwikkeling van nieuwe onderhoudsmodellen en in-flight entertainment systemen.

Al het bovenstaande betekent dat er een grote scholingsbehoefte bestaat in de luchtvaartindustrie. En er staan voor de verdere toekomst ook weer nieuwe ontwikkelingen op de rol. Zo wordt gedacht aan concepten die ingrijpen op de structuur en voorstuwing. Voor de toekomst ligt hier voor de Nederlandse industrie bij uitstek een kans om nieuwe bedrijvigheid en werkgelegenheid te ontwikkelen. In de markt heeft de Nederlandse luchtvaartindustrie een sterke positie en ontwikkelt en levert onder andere de onderstaande innovatieve producten die noodzakelijk zijn voor de nieuwe generatie vliegtuigen.

ProductcategorieProducten
AerostructuresStaarten
Bewegende vleugeldelen
Romppanelen
MaterialenVerfsystemen
Thermoplastische composieten
Vezel Metaal Laminaten
Hoge temperatuur coatings
High Tech Vliegtuigsystemen
(nieuwbouw en onderhoud)
Elektrische bekabeling
Interieurdelen / cateringdelen
Componenten voor landingsgestellen
Sensoren
Actuators
Fuel systems
Motoronderdelen en –subsystemen
(nieuwbouw en onderhoud)
Subassembly Hoge druk compressor
Blisks en impellers
Casings, seals, shrouds
Turbineschoepen
Hulpstraalmotoren
Engine starters
Tabel 17: Bron: College Lucht- en Ruimtevaart Nederland. http://www.luchtenruimtevaart.nl

Fokker zal als belangrijke toeleverancier veel van de innovatieve componenten en producten leveren. KLM is naast gebruiker van bijvoorbeeld de Boeing 787, ook een belangrijke ontwikkelaar en uitvoerder van reparaties voor de nieuwe vliegtuigen, ook voor andere luchtvaartmaatschappijen. De marktvooruitzichten voor de ontwikkeling, de toelevering en het onderhoud aan deze nieuwe vliegtuigen is groot. Zo verwacht Boeing dat er wereldwijd tot en met 2032 niet minder dan 35.280 nieuwe vliegtuigen gebouwd zullen worden, gepaard gaande met een investering van $ 4.840 miljard die deels ook bij de diverse Nederlandse toeleveranciers aan Boeing terecht zal kunnen komen.

Tabel 18 arbeidsmarktanlyse sectorplan luchtvaart
Tabel 18: Bron: Boeing (2013) http://www.boeing.com/boeing/commercial/cmo/

Airbus verwacht dat er tot 2032 wereldwijd 29.226 nieuwe vliegtuigen gebouwd zullen worden: een iets lagere schatting dan Boeing. Airbus voorziet dat toekomstige vracht- en passagiersstromen vooral in grote tot zeer grote vliegtuigen afgehandeld gaan worden.

In de komende jaren zal er als gevolg van de voortschrijdende en versnelde vlootvernieuwing een omslagpunt zijn waarbij de nieuwe generatie vliegtuigtypen gaan domineren.

Tabek 19 arbeidsmarktanlyse sectorplan luchtvaart
Tabel 19: Bron: Boeing (2013) http://www.boeing.com/boeing/commercial/cmo/europe.page

Voor de Europese markt worden er in de komende 20 jaar naar verwachting 7.460 vliegtuigen afgeleverd, overwegend van de nieuwe generatie. De verwachting van het type werk en de omvang laat echter zien dat er een gebrek zal zijn aan technici met de juiste kwalificaties. Er zullen meer technici moeten zijn, die de nieuwe technologieën moeten beheersen door hun opleiding, of door omscholing. Dat biedt echter kansen voor nieuwe opdrachten uit het buitenland en voor nieuwe, duurzame werkgelegenheid in Nederland.

Meer lezen ...